พุทธศักราช หรือ พ.ศ. คือ ช่วงกำหนดเวลาซึ่งกำหนดเอาปี ที่พระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพานเป็นเบื้องต้นในการกำหนดนับ ซึ่งพุทธศักราชนี้ในประเทศไทยเริ่มนับเมื่อพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้ว 1 ปี แต่ในประเทศพม่าและประเทศกัมพูชานับในปีที่พระพุทธเจ้าปรินิพพานเลย เช่น ในประเทศไทยเป็นปี พ.ศ. 2563 แต่ในพม่าและกัมพูชาเป็น พ.ศ. 2564 ส่วนในประเทศศรีลังกาจะเปลี่ยนศักราชในวันวิสาขบูชา
นอกจากนี้ยังมีคำว่า พุทธกาล และ พุทธสมัย ใช้กล่าวถึงช่วงเวลาที่พระพุทธเจ้ายังมีพระชนม์อยู่ ซึ่งความหมายโดยนัยก็คือตั้งแต่ 80 ปีก่อนพุทธศักราชจนถึงเริ่ม พ.ศ. 1 แต่บ่อยครั้งที่มีการระบุว่า x ปีก่อนพุทธกาล ซึ่งมีความหมายเหมือนกับ x ปีก่อนพุทธศักราช ช่วงระยะเวลาที่เชื่อกันว่าหลังจากพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้ว พระพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ 5,000 ปี
พุทธศักราชและคริสต์ศักราช[]
ประเทศไทยเริ่มใช้พุทธศักราชในระบบราชการตั้งแต่ พ.ศ. 2456 โดยนำปฏิทินสุริยคติมาใช้[1]
ในสมัยก่อน ปฏิทินสุริยคติไทยและปฏิทินสุริยคติสากล นับเดือนที่เปลี่ยนศักราชไม่เหมือนกัน กล่าวคือ ไทยจะเปลี่ยนศักราชในวันที่ 1 เมษายน ในขณะที่สากลจะเปลี่ยนในวันที่ 1 มกราคม ทำให้พุทธศักราชและคริสต์ศักราชคาบเกี่ยวกัน โดยที่สามเดือนแรกในคริสต์ศักราช (มกราคม กุมภาพันธ์ มีนาคม) จะตรงกับพุทธศักราชก่อนหน้า เช่น ค.ศ. 1900 สามเดือนแรกจะตรงกับ พ.ศ. 2442 และเดือนอื่น ๆ จะตรงกับ พ.ศ. 2443
ในสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี ได้ประกาศเปลี่ยนวันขึ้นปีใหม่ไปเป็น 1 มกราคม ให้เทียบเท่ากับสากล โดยเริ่มใช้ตั้งแต่ พ.ศ. 2484 เป็นต้นไป จึงทำให้ พ.ศ. 2483 เหลือเพียงแค่ 9 เดือน (เมษายน - ธันวาคม) ดังนี้
เดือน | ม.ค. | ธ.ค. | ม.ค. | ธ.ค. | ม.ค. | ธ.ค. | ม.ค. | ธ.ค. | ||||||||
ลำดับเดือน | 1 | 12 | 1 | 12 | 1 | 12 | 1 | 12 | ||||||||
คริสต์ศักราช | 1939 | 1940 | 1941 | 1942 | ||||||||||||
พุทธศักราช | 2481 | 2482 | 2483 | 2484 | 2485 | |||||||||||
ลำดับเดือนไทย | 12 | 1 | 12 | 1 | 9 | 1 | 12 | 1 | 12 | |||||||
เดือนไทย | มี.ค. | เม.ย. | มี.ค. | เม.ย. | ธ.ค. | ม.ค. | ธ.ค. | ม.ค. | ธ.ค. |
อ้างอิง[]
- ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศ วิธีนับ วัน เดือน ปี ราชกิจจานุเบกษา ๒๙ ก ๒ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๕๕ หน้า ๒๖๔
ทั่วไป:วิกิสนเทศ Q370752
|